Prijsregulering

In de Kamercommissie Bedrijfsleven van 24 maart 2009 reageerde minister Magnette op de berichten in de pers over de hoge energieprijzen in België (zie hierover ook deze post). De volgende discussie ontspon zich tussen Magnette en Laeremans:

11.02 Minister Paul Magnette: Mijnheer Laeremans, ik heb inderdaad kennis genomen van het verslag van de Europese Commissie over de stand van vooruitgang inzake de oprichting van een eenheidsmarkt voor gas en elektriciteit. (...)

[H]et valt inderdaad op dat de landen met de laagste elektriciteits- en gastarieven allemaal een prijsregulering kennen.

Het is u waarschijnlijk niet ontgaan dat ik in het recente verleden ook al voorstander was van een prijsregulering van de markt. Het is ook juist dat ik daarom de bevoegdheden van de CREG heb versterkt om een monitoring te kunnen uitvoeren op de niet-gereguleerde activiteiten van de elektriciteits- en gasmarkt.

Deze analyse stemt ook overeen met de recente conclusies van de CREG in haar studie over de falende prijsvorming in de vrijgemaakte Belgische elektriciteitsmarkt en de elementen die aan de oorsprong ervan liggen.

Ik heb dan ook aan de CREG gevraagd om aan de regering structurele voorstellen te doen om, in afwachting van concurrentie op het vlak van productie, de consumenten daadwerkelijk te laten genieten van de liberalisering.

11.03 Bart Laeremans (Vlaams Belang): (...) Ik heb het rapport zelf niet gelezen maar dit lijkt toch tegenstrijdig met wat ik hierover in de kranten heb gelezen. Daar zegt men uitdrukkelijk dat de Europese Commissie zich keert tegen gereguleerde prijzen. U maakt een heel andere conclusie. (...)

11.04 Paul Magnette, ministre: Je suis responsable de beaucoup de choses mais pas des contradictions de la Commission. Si elle fait une étude disant que les prix les plus bas sont dans les pays où il y a de la régulation mais qu’elle n’en veut pas, cela veut dire que la Commission est favorable à des prix plus élevés. Mais moi pas!

Wat stelt dit rapport nu eigenlijk:

Uit figuur 6 blijkt dat de vijf lidstaten met de laagste huishoudelijke elektriciteitstarieven allemaal prijsregulering kennen. (...) Als naar de koopkrachtpariteit (purchasing power parity - PPP) wordt gekeken zijn de tarieven hoog voor huishoudens in HU, SK, DE, CY, DK en PL (exclusief alle belastingen en heffingen). Afgezien van DE kennen deze lidstaten allemaal prijsregulering.(...)

Gereguleerde tarieven

Zoals aangegeven in de mededeling van de Commissie "Een interne markt voor het Europa van de 21ste eeuw" moet bij de totstandbrenging van de interne markt de aandacht geconcentreerd blijven op gebieden die direct van invloed zijn op de het dagelijks leven van de consument, zoals energie. Dit omvat de bestaande EU-minimumregels betreffende de universeledienstverplichtingen en de dienstverlening voor kwetsbare klanten.

In tal van EU-lidstaten gaan open energiemarkten nog steeds parallel met gereguleerde energietarieven: meer dan de helft van de lidstaten kennen prijsregulering. De lidstaten die gereguleerde tarieven voor gas en elektriciteit hebben zijn: BG, DK, EE, FR, HU, IE, IT, LV, LT, PL, PT, RO, SK en ES. In GR, CY en MT geldt er prijsregulering voor elektriciteit. DE heeft zijn gereguleerde elektriciteitstarieven afgeschaft in 2007 (huishoudens en kleine ondernemingen). FI heeft gereguleerde gastarieven. In de meeste lidstaten is de prijsregulering niet beperkt tot gezinnen.

De negatieve effecten van gereguleerde energieprijzen blijven een groot probleem voor de goede werking van de interne energiemarkt omdat dergelijke effecten concurrentievervalsing kunnen meebrengen (bv. door belemmeringen op te werpen voor nieuwkomers op de markt en de overstap naar een andere leverancier te bemoeilijken) en de juiste prijssignalen verstoren (en zo een negatieve invloed hebben op investeringen en stimulansen voor energie-efficiëntie). Voorts zijn prijscontrolemechanismen niet altijd verenigbaar met de EU-wetgeving. Er mag geen verwarring ontstaan tussen de bescherming van "kwetsbare klanten" en prijsregulering voor alle klanten, of bepaalde categorieën klanten. Een goed gerichte tariefregulering kan noodzakelijk zijn om de individuele klant in bepaalde omstandigheden te beschermen.

Prijsregulering