Ceci n'est pas la Belgique

Het persbericht dat de "Groep GDF Suez" op briefpapier van Electrabel vandaag zo vrij was uit te brengen luidt:

"De Groep GDF SUEZ heeft de Regering op de hoogte gebracht dat zij met nadruk voorbehoud aantekent tegen het voorontwerp van wet waarbij een bijdrage van € 250 miljoen zou worden opgelegd aan de nucleaire exploitanten voor het begrotingsjaar 2008 en dat zij, indien het ontwerp wordt goedgekeurd door het parlement, een vordering tot vernietiging zal indienen bij het Grondwettelijk Hof.

De Groep acht immers dat het principe zelf van dergelijke bijdrage betwistbaar is “meer bepaald omdat dit discriminerend zou zijn daar deze maatregel enkel de twee Belgische producenten van kernenergie zou treffen en dit zonder dat het verschil in behandeling gerechtvaardigd is door enig objectief verband tussen de maatregel en overwegingen van algemeen belang inzake de productie van kernenergie.”

Daarenboven, en nog los van het feit dat het bedrag buiten proportie is, botst deze maatregel met het algemeen beginsel van rechtmatige verwachtingen, daar hij haaks staat op het algemeen kader dat werd vastgelegd door de Staat en de Groep in de engagementen genomen in het najaar van 2006 (Pax Electrica II).

Voor wat betreft de initiatieven die worden aangerekend aan de regering in het kader van de budgettaire besprekingen voor 2009 die deze nacht werden afgerond, heeft de Groep een onderhoud gevraagd met de Eerste Minister en wacht de Groep verder de resultaten van dit onderhoud af alvorens haar houding te bepalen en haar positie te bepalen zowel op juridisch vlak als inzake industriële strategie."

De Regentlaan is duidelijk boos. Zo boos dat ze een paar zaken lijken te vergeten:
- De Pax Electrica II is, voor zover we Verhofstadt, Reynders en Verwilghen mogen geloven, een reeks eenzijdige engagementen van Electrabel;
- Het Grondwettelijk Hof heeft in zijn arrest nr. 2008/72 (Electrabel/Belgische Staat) over gelijkaardige "schandalige heffingen" duidelijk de eigenheid van de energiesector, en de dominante positie van Electrabel daarin, mee in overweging genomen;
- De artikelen 10 en 11 van de Grondwet verzetten zich niet tegen een gelijke behandeling van gelijke situaties (dus ten aanzien van alle (twee) nucleaire producenten).
- "Overwegingen van algemeen belang inzake de productie van kernenergie"... Que?

Ceci n'est pas la Belgique

Bespreking van de beleidsverklaring

De Kamer van Volksvertegenwoordigers startte vanochtend de bespreking over de beleidsverklaring van premier Leterme. Jean-Marc Nollet (Ecolo) haalde de uitspraken van Magnette over de maximumprijzen op de wholesalemarkt door de mangel:

05.68 Jean-Marc Nollet (Ecolo-Groen!): (…) J'ai pu lire dans la presse que les prix de l'électricité seraient plafonnés. Monsieur le ministre, je voudrais vous poser une question: qu'est-il advenu des promesses que vous avez faites en matière de plafonnement des prix ?
Mme Laruelle disait, hier matin, à la radio que vous n'aviez même pas abordé cette question lors de la réunion du Conseil des ministres. C'est bien ce que vous avez dit, madame Laruelle?
05.69 Sabine Laruelle, ministre: (…)
05.70 Jean-Marc Nollet (Ecolo-Groen!): Si d'un côté vous nous dites ici que les prix seront plafonnés et que Mme Laruelle, qui est au gouvernement, nous dit que vous n'en avez même pas parlé alors je peux comprendre qu'il y aura un problème. Encore une fois, l'excuse est connue: ce sera comme pour le Printemps de l'environnement, ce sera la faute de la presse.

Bespreking van de beleidsverklaring

Energie in de beleidsverklaring (14 oktober 2008)

In zijn beleidsverklaring stelde premier Leterme vandaag voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers:

Energie wordt duurder. Dat weegt op het gezinsbudget en op de concurrentiekracht van de bedrijven. Nationale overheden hebben weinig greep op het mondiale proces van vraag en aanbod van primaire energiebronnen. Aangezien wij invoerder zijn van aardgas en aardolie en inmiddels ook van elektriciteit, dreigen wij, ondanks de totstandkoming van een Europese energiemarkt,onze bevoorrading niet in de hand te hebben.

Wij zullen in de loop van 2009 de energiemix voor de toekomst vastleggen op basis van rationele en doordachte argumenten, in functie van bevoorradingszekerheid, van zo laag mogelijke CO2-uitstoot maar ook van kostprijs.

Onze levenswijze leidt tot een verhoogde uitstoot van broeikasgassen en fijn stof, met nefaste gevolgen voor klimaat en gezondheid. Gezinnen, bedrijven, overheden en andere sectoren moeten hun uitstoot ingrijpend terugschroeven.

Wij delen de ambitie van de Europese Commissie voor het Europese klimaat- en energiepakket. Energiezuinige gebouwen en CO2-arm vervoer moeten worden bevorderd.

De regering zal, in samenspraak met de gewesten, een gunstiger investeringsklimaat
scheppen, zodat investeringen in bijkomende productiecapaciteit tijdig kunnen gebeuren. Zij zal zorgen voor meer concurrentie tussen de diverse spelers op de markt. Dat betekent dat onze inspanningen voor een onafhankelijk beheer van het gastransportnet worden voortgezet en dat onafhankelijke vervoersnetten zullen zorgen voor verantwoorde prijzen voor gezinnen en burgers. Bovendien moet de CREG kunnen optreden wanneer excessieve winstmarges worden vastgesteld.

De regering wil resoluut werk maken van concurrentie in de productie en dus lagere prijzen, waarbij monopoliewinsten worden uitgezuiverd. Ze heeft daarom de CREG aanzienlijk versterkt. Ook is gevraagd te onderzoeken hoe de daling van de prijzen van de energiedragers haar weerslag moet vinden in lagere binnenlandse prijzen. De regering zal een plan van aanpak opstellen dat nog dit jaar tot concrete maatregelen zal leiden.

Hogere energiekosten mogen geen rem zetten op de mobiliteit van de werknemers. Het mag niet dat iemand een job weigert wegens te hoge kosten voor het woonwerkverkeer. De regering is bereid om invulling te geven aan de vraag van de sociale partners om meer rekening te houden met de kosten van het woonwerkverkeer.

Energie in de beleidsverklaring (14 oktober 2008)

Openbaarheid van bestuur en de elektriciteitswet

Greenpeace Belgium vroeg aan de CREG toegang tot de documenten "globale ontvangstenbesteding voor de activiteiten productie en koppelingoverbrenging van elektricitiet” en “globale ontvangstenbesteding voor de activieit distributie van elektriciteit” van het Controlecomité voor de periode 1971-2006. Nadat de CREG een eerste keer de toegang tot deze documenten geweigerd had, vroeg Greenpeace de heroverweging van deze weigering.

In zijn beslissing van 30 juli 2008 bevestigde de CREG de weigering, waarbij hij zich voornamelijk steunde op het feit dat volgens hem artikel 26, § 2, van de Elektriciteitswet ("De leden van de [CREG] (...) mogen de vertrouwelijke gegevens die hun ter kennis zijn gekomen op grond van hun functie (...) aan niemand bekendmaken (...)") een bij wet ingestelde geheimhoudingsverplichting in de zin van artikel 6, § 2, 2°, van de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur is ("Een federale administratieve overheid wijst de vraag om inzage (...) van een bestuursdocument (...) af wanneer de openbaarmaking van het bestuursdocument afbreuk doet (...) aan een bij wet ingestelde geheimhoudingsverplichting"). Daarenboven baseert de CREG zich ook op artikel 6, § 1, 7°, van dezelfde wet van 11 april 1994 ("Een federale (...) administratieve overheid wijst de vraag om inzage(...) af, wanneer zij heeft vastgesteld dat het belang van de openbaarheid niet opweegt tegen de bescherming van (...) het uit de aard van de zaak vertrouwelijk karakter van de ondernemings- en fabricagegegevens die aan de overheid zijn meegedeeld.").

Openbaarheid van bestuur en de elektriciteitswet

Toegang en aansluiting in de Europese richtlijnen

In een arrest van vandaag maakt het Hof van Justitie duidelijk dat de Europese richtlijnen enkel de de vrije toegang tot de netten garanderen. Op welk net men aangesloten kan worden, bepalen de richtlijnen niet. Het staat de lidstaten dus vrij om op basis van objectieve criteria bepaalde afnemers te verplichten aan te sluiten op een distributie- of een transmissienet.

Toegang en aansluiting in de Europese richtlijnen

Standaardaanmeldingsformulier voor kleine elektriciteitsproductie-installaties

Artikel 4 van de Elektriciteitswet bepaalt dat voor elke nieuwe productie-installatie voor elektriciteit in principe een vergunning van de minister van energie moet verkregen worden. Bij koninklijk besluit kan de regering bepaalde categorieën van productie-installaties van deze verplichting vrijstellen. Dit gebeurde bij het koninklijk besluit van 11 oktober 2000: artikel 2, § 2, bepaalt dat “de bouw van nieuwe installaties is vrijgesteld van de voorafgaande individuele vergunning bedoeld bij artikel 4, § 1 van de wet, wanneer het netto ontwikkelbaar vermogen van de installatie lager is dan of gelijk is aan 25 MW”. Voor deze installaties moet het netto ontwikkelbaar vermogen en de lokalisatie van de installatie voorafgaandelijk gemeld worden aan de CREG en aan de FOD Economie.

De CREG heeft nu een standaardaanmeldingsformulier geplaatst op haar website.

Standaardaanmeldingsformulier voor kleine elektriciteitsproductie-installaties

Gouden aandeel en overleg

De regering blijft nog steeds geloven in het bekomen van een gouden aandeel in de fusiegroep GdF Suez. Volgens minister Magnette is het hiervoor noodzakelijk dat er "wetgevende en uitvoerende Franse rechtsbeschikkingen komen". De regering blijft hiervoor druk uitoefenen op de Franse regering. Daarnaast werkt de regering ook aan een "mechanisme van overleg met de drie partijen" (GdF Suez, de Franse en de Belgische regering) waardoor "aan de Belgische regering specifieke rechten [worden toegekend] die haar in staat stellen voorafgaand aan de vergaderingen van de raad van bestuur van de energiegroep Suez-GDF ingelicht te worden en een overleg op te starten met betrekking tot de punten die de bevoorradingszekerheid van België in het gedrang dreigen te brengen". Dit overlegmechanisme zou alleen maar dienen "te worden gezien als een overgangsfase tot de inspanningen met het oog op het verkrijgen van een werkelijk gouden aandeel vruchten zullen afwerpen".

Gouden aandeel en overleg

Publigas, Fluxys en Fluxys International

In antwoord op een vraag in de kamercommissie bedrijfsleven van 24 september 2008 stelde minister Magnette met betrekking tot Fluxys en Fluxys International het volgende:

"Ik zal een wetsontwerp indienen met het voorstel om een golden share voor de Belgische overheid te installeren in Fluxys International, zodra die vennootschap wordt gecreëerd. Een wetsontwerp, waarbij aardgasondernemingen ten hoogste 24,9% van de aandelen van de netbeheerder mogen bezitten en dit ten laatste vóór 31 december 2009, ligt voor advies bij de Raad van State en zal zo snel mogelijk in de Kamer worden ingediend."

Publigas, Fluxys en Fluxys International

Automatische toekenning sociale tarieven

In de beleidsbrief van de minister van klimaat en energie (zie mijn bericht van 18 april 2008) gaat de minister verder in op de automatische toekenning van de sociale tarieven, zoals voorzien door de Programmawet van 27 april 2007.

Krachtens de artikelen 3 tot 12 is de FOD Economie belast met de automatische toepassing van de maximum prijzen voor de levering van elektriciteit en gas aan de beschermde residentiële klanten met een laag inkomen of met financiële moeilijkheden. Hiertoe is er een uitwisseling van gegevens tussen de Kruispuntbank van de Sociale
Zekerheid, de leveranciers, de beheerders van het distributienet en de eventuele andere authentieke informatiebronnen nodig.

De FOD Economie moet deze gegevensuitwisseling coördineren en organiseren. Het implementeren van het geïnformatiseerde systeem dat hiervoor nodig is zou na een procedure van openbare aanbesteding worden toevertrouwd aan een extern bedrijf.

In antwoord op een vraag van volksvertegenwoordiger Katrien Partyka (CD&V) tijdens de vergadering van de kamercommissie bedrijfsleven van 24 september 2008, antwoordde minister Magnette dat de ontwikkeling van het informaticasysteem gegund werd aan IBM. Momenteel wordt het systeem uitgewerkt, met inachtneming van de privacy van de begunstigden, en wordt met de betrokken partijen bekeken hoe de gegevens kunnen worden uitgewisseld. Volgens de minister zal het systeem ten laatste op 1 juli 2009 kunnen opstarten. Hiervoor zal hij, samen met minister Van Quickenborne binnenkort een ontwerp-KB voorleggen aan de Ministerraad.

Automatische toekenning sociale tarieven

Korting op de energiefactuur

De discussie rond de korting op de energiefactuur voerde ook de Kamercommissie Bedrijfsleven tijdens haar vergadering van 24 september 2008. Katrien Partyka (CD&V), Tinne Van der Straeten (Groen!) en Philippe Henry (Ecolo) ondervroegen minister Magnette over het koninklijk besluit van 1 september 2008, dat procedureel volledig afwijkt van de voorschriften van de Programmawet van 8 juni 2008 (zie vorige post).

Magnette stelde: "L'arrêté royal sera donc maintenu, étant donné que le gouvernement et la Commission de la protection de la vie privée ont donné leur accord, mais aussi parce qu'il est déjà entré en application. Toutefois, comme convenu au sein du gouvernement, et à la demande de la Commission de la protection de la vie privée, j'introduirai au cours du Conseil des ministres de ce vendredi un projet de loi renforçant plus encore la base légale actuelle, de sorte que les fournisseurs seront remplacés par le SPF Économie en qualité de gestionnaire de ces réductions."

Dit lokte bij Tinne Van der Straeten de volgende reactie uit:

"U handhaaft het KB. Volgens mij is het kaduuk. Volgens mij volstaat het niet om te zeggen dat het KB voldoet aan de politieke beslissing. Een KB moet voldoen aan de wet. De wet is de uitdrukking van politieke beslissingen. De wet overslaan, lijkt mij een beetje bij de haren getrokken.

Ik meen dat door – ik zal het geen amateurisme noemen, want daarvoor bent u te competent – de slechte behandeling van het dossier vooral de mensen zelf daarvan het slachtoffer zullen worden. Er is rechtsonzekerheid. Het is onzeker voor de mensen of zij hun geld zullen krijgen, wanneer zij hun geld zullen krijgen en op welke manier."

Korting op de energiefactuur